تدریس Teaching :
تدریس به آن قسمت ازفعالیتهای آموزشی که با حضورمعلم درکلاس درس اتفاق می افتد اطلاق می شود. تدریس بخشی از آموزش است و همچون آموزش یک سلسله فعالیتهای منظم،هدفدار و از پیش طراحی شده را دربر می گیرد و هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری از سوی معلم است.هرتدریسی آموزش است،ولی هر آموزشی ممکن است تدریس نباشد.
ویژگیهای خاص تدریس عبارتند از:
1- وجود تعامل بین معلم و دانش آموزان
2- فعالیت بر اساس اهداف معین و از پیش تعیین شده
3- طراحی منظم با توجه به موقعیت و امکانات
4- ایجاد فرصت و تسهیل یادگیری
یادگیری نتیجه آموزش و تدریس است،وعبارتست از تغییرات نسبتا ثابت وپایدار در رفتار بالقوه یادگیرنده که در اثر تجربه رخ دهد. کاربرد واژه تغییر نسبتا پایدار به خاطر این است که تغییرات موقتی در رفتار از حیطه یادگیری برکنار می باشند.کاربرد اصطلاح رفتار بالقوه بدین معنی است که همیشه نباید انتظار داشت که یادگیری بلافاصله در رفتار یادگیرنده ظاهر شود. کاربرد کلمه ی تجربه حاکی ازآن است که تنها تغییراتی را دررفتار می توان یادگیری دانست که ماحصل تجربه باشد؛نه ناشی از رشد،مصرف دارو یا خستگی.
طراحی آموزشی چیست؟
برای انجام دادن هر فعالیتی طرح یا نقشه ای لازم است تا مراحل و اقدامات اجرایی،درآن به خوبی مشخص شود.هرکار هدفمندی ،الزاما به برنامه ی صحیحی همراه با ملاحظه ی همه ی جوانب نیاز دارد.این موضوع در امر آموزش نیز بسیار قابل اهمیت است. معلمان درمقام طراح آموزشی،باید برای تدوین یک برنامه ی مناسب ،مهارت و توانایی کافی داشته باشند.در این زمینه،سه وظیفه ی مهم یک معلم کارآمد عبارت است از:
1- توانایی و صلاحیت کافی برای طراحی فرآیند تدریس
2- توانایی و مهارت کافی برای اجرای برنامه ی تدوین شده
3- آگاهی و مهارت کافی برای کنترل و ارزش یابی آموخته ها
برنامه مدون و سنجیده ای که معلم قبل از تدریس برای یک جلسه درس تهیه می کند،را طرح درس روزانه می گویند.
دلایل طرح درس
1.موجب می شود معلم فعالیتهای ضروری آموزشی را به ترتیب، در مراحل وزمانهای مشخص به شیوه ای منطقی پیش ببرد
2.معلمی که بدون برنامه وآمادگی قبلی به کلاس می رود، ممکن است با ناکامی روبرو شود.
3.موجب می شود عوامل اصلی جریان تدریس در نظر گرفته شود و فراموش نشود.
4.موجب اعتماد به نفس معلم می شود.
5.توجه معلم رابه انتخاب روشها وفنون مناسب تدریس جلب میکند.
6.درجریان تهیه طرح درس،معلم فرصت خواهد داشت تا مشکلات احتمالی تدریس را پیش بینی کند.
7.وجود طرح درس ارزشیابی تدریس معلم را توسط راهنمایان تعلیماتی ، بازرسان وغیره آسان می کند.
مراحل طرح درس
1.تعیین هدف یا اهداف کلی درس
2.تعیین اهداف جزئی درس
3.تبدیل اهداف جزئی درس به اهداف رفتاری
4.تعیین نوع ارتباط بین هدفهای کلی و جزئی
5.ارزشیابی آغازین (آزمون رفتار ورودی وپیش آزمون )
6.ایجاد ارتباط و انگیزه سازی
7.تعیین روش تدریس و مبانی نظری آن
8.مدل کلاسی و گروه آموزشی
9.رسانه آموزشی ویژه
10.جمع بندی درس
11.ارزشیابی تکوینی وپایانی
12.تعیین تکلیف
در پست های بعدی مراحل طرح درس به تفصیل توضیح داده خواهد شد.